هکر کیست؟

نویسنده: آیدین غریب‌نواز

نترسید! هکرها با کراکرها فرق دارند!

واژهٔ هکر برای اولین بار در اوایل دههٔ ۱۹۵۰ مورد استفاده قرار گرفت. در آن زمان کامپیوتر به صورت امروزی وجود نداشت. رادیو Amateur واژهٔ هک کردن را، در ارتباط با تجهیزات الکترونیکی، اینگونه تعریف کرد:

نوعی از دستکاری خلاقانه در وسایل و تجهیزات برای بهبود عملکرد آن

در سال ۱۹۵۹ واژهٔ هکر در موسسهٔ تکنولوژیِ ماساچوست (MIT) برای اشاره به برنامه‌نویسان استفاده شد. در سال ۱۹۷۲، مجلهٔ Rolling Stone در مقاله‌ای اینگونه می‌نویسد:

هکر واقعی، شخصیتی گروه‌گرا ندارد. او شخصی است که دوست دارد تمام شب را بیدار بماند. او و ماشین در رابطه‌ای میان عشق و نفرت گرفتارند … آنان کودکانی هستند که می‌خواهند بدرخشند اما برای اهداف عادی اهمیتی قائل نیستند.

بعدها و با گذشت زمان، مقاله نویسان از واژهٔ هکر برای اشاره به نفوذگران امنیتی استفاده کردند. در سال ۱۹۸۳ با ساخته شدن فیلم WarGames که در آن گروهی نوجوان سعی در نفوذ در کامپیوترهای مختلف را داشتند، و نقدی که newsweek بر آن نوشت، این امر شدت گرفت. تقریبا از آن سال‌ها به بعد واژهٔ هکر در نزد عموم مترادف با خرابکاری و مختل کردن امنیت سیستم‌های کامپیوتری به کار می‌رود.

هکرهای واقعی، آنان که هنوز هم به فرهنگ و منش هکرها باور دارند، این را بر نمی‌تابند و نفوذگران و خراب‌کاران را کراکر (Cracker) می‌نامند.

تعاریف مختلفی از معنای حقیقیِ کلمهٔ هکر ارائه شده است. در واژه نامهٔ کلماتِ کابرانِ اینترنت (RFC1392) که در سال ۱۹۹۳ منتشر شده است، چنین می‌خوانیم:

شخصی که از درک عمیق عملکرد یک سیستم، کامپیوتر و یا شبکهٔ کامپیوتری لذت می‌برد. این واژه معمولا به اشتباه برای اعمال تحقیر آمیزی به کار می‌رود که واژهٔ کراکر برای آن مناسب‌تر است.

Jargon File تعریف زیر را در مقابل کلمهٔ هکر آورده است:

شخصی که از برتری یافتن بر محدودیت‌ها به روش‌های مبتکرانه لذت می‌برد.

واژهٔ هکر لزوما به معنای یک هکرِ نرم‌افزار نیست، منش هکرها می‌تواند در هر نوع علمی به کار رود. به عنوان مثال شخص می‌تواند هکرِ ستاره‌شناس باشد. واژهٔ هکر برای اشاره به شخصی به کار می‌رود که به بالاترین سطح از درک در رشتهٔ خود رسیده باشد و بتواند مسائل را زودتر از افراد عادی حل کند. به عبارت دیگر، زندگی خود را وقف هنر خویش کرده باشد.

هکرهای کامپیوتر معتقدند کامپیوتر می‌تواند زندگی را بهبود بخشد. آنان به کامپیوتر همانند چراغ جادو می‌نگرند که می‌تواند آرزوها را به واقعیت تبدیل کند. و این کاری است که آنان در عمل انجام می‌دهند: عجیب‌ترین ایده‌های خود را به واقعیت تبدیل می‌کنند. آنان می‌خواهند آنچه خود به واسطهٔ کامپیوتر به دست آورده‌اند، به جامعه نیز هدیه کنند. هکرها سیستم‌عامل را به صورت امروزی توسعه دادند، اینترنت را پدید آورند، و آنچه ما امروز به عنوان کامپیوتر می‌شناسیم، حاصل تلاش آنان است.

اصول اخلاقی هکرها

اولین بار عبارت «اصول اخلاقی هکرها» توسط Steven Levy در کتاب «هکرها: قهرمانان انقلاب کامپیوتر» به کار رفت. Levy عنوان می‌کند که اصول عمومی‌ای که میان هکرها مشترک است، شامل موارد زیر می‌شود:

به اشتراک گذاری در سال‌های ابتدایی، زمانی که کامپیوترها به اندازهٔ یک اتاق بودند، در موسسهٔ MIT هکرها برنامه‌های خود را در اختیار یکدیگر قرار می‌دادند. هر شخصی که برنامه‌ای می‌نوشت، آن را بر روی نوارمغناطیسی ذخیره می‌کرد و دیگر هکرها می‌توانستند آن را به دست آورده، مطالعه کنند و یا بهبود بخشند.

در نسل دوم هکرها، اشتراک گذاری عبارت بود از به اشتراک گذاشتن نرم‌افزار با تمامی مردم. به عنوان مثال، گروهی به نام Community Memory کامپیوترها را در مکان‌های عمومی قرار می‌دادند تا تمامی مردم بتوانند از آن استفاده کنند. و یا People’s Computer Company که در ازای دریافت مبلغ کمی، به عموم مردم اجازهٔ استفاده از کامپیوتر را می‌داد.

تمامی اطلاعات باید آزاد باشند اطلاعات سیستم‌ها باید آزاد و در دسترس همگان باشد تا هکرها بتوانند سیستم‌ها را برسی کرده، تعمیر کنند، بهبود بخشند و یا از این اطلاعات برای ابداع سیستم‌های جدید بهره گیرند. تبادل آزاد اطلاعات باعث افزایش خلاقیت می‌گردد. از دیدگاه هکرها، تمامی سیستم‌ها می‌توانند از جریان آزاد اطلاعات بهره ببرند.

بهترین راه برای داشتن جریان آزاد اطلاعات، وجود یک نظام صریح و روباز است. نظامی که مانعی میان یک هکر و ایده‌ها و هدف وی نباشد. هکرها از هرگونه تشریفات اداری و دولتی دوری می‌کنند.

هکر باید از روی اعمال خویش قضاوت شود، نه از روی عناوین ساختگی همچون درجه و مدرک جامعهٔ هکرها اهمیتی به سن، جنس و تحصیلات افراد نمی‌دهد. آنچه مهم است، مهارت هکر است. تمامی هکرها باید از شانسی مساوی برای حضور در اجتماع برخوردار باشند. به عنوان شاهدی بر این مدعا، می‌توان Peter Deutsch، نوجوانی دوازده ساله را نام برد که در میان هکرهای TX-0 پذیرفته شد.

مطالعه بیشتر

برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر دربارهٔ هکرها می‌توانید به تاریخچهٔ هکرگری و چگونه یک هکر شویم نوشتهٔ اریک ریموند مراجعه کنید.

در نگاشتن این نوشتار از صفحات ویکی پدیا، واژه‌نامهٔ کاربران اینترنت و جارگون فایل کمک گرفته شده است.